Trump, gümrük vergilerinin ertelenme süresinin 9 Temmuz’da sona ereceğini belirterek, ABD ile ticaret yapan ülkelere uygulanacak yeni vergilerin mektupla bildirileceğini ve 1 Ağustos’ta yürürlüğe gireceğini duyurdu.
Ekonomik ve jeopolitik belirsizliklerin sürdüğü bir ortamda, ABD ekonomisine dair son gelişmeler yatırımcıların dikkatini çekti. Trump, Kongre’den geçen kapsamlı vergi indirimleri ve harcama kesintilerini içeren yasa tasarısını onaylayarak yürürlüğe soktu. Bu düzenlemenin, ülke ekonomisinde büyük bir büyümeyi tetikleyeceğini ve çalışan kesimi destekleyeceğini savundu.
Ancak, söz konusu tasarının ülkenin bütçe açığını 2034’e kadar 3,4 trilyon dolar artıracağı öngörülüyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack, IMF’nin ABD’nin bütçe açığını zamanla azaltması gerektiği yönündeki görüşünü yineleyerek, vergi indirimlerinin borcun azaltılması tavsiyesine aykırı olduğunu ifade etti.
Uzmanlar, artan vergiler ve genişleyici maliye politikalarının büyüme beklentilerini desteklediğini, ancak bütçe açığı ve politika belirsizliklerine ilişkin endişelerin risk iştahını azaltarak, altın gibi güvenli liman olarak görülen varlıklara olan talebi artırabileceğini belirtiyor.
Geçtiğimiz hafta açıklanan ABD istihdam raporu, iş gücü piyasasının güçlü seyrini koruduğunu gösterdi. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikası kararlarında önemli bir faktör olan iş gücü piyasasındaki olumlu gelişmeler, Bankanın faiz indirimlerine ne zaman başlayacağına dair belirsizliği artırdı. Para piyasalarındaki beklentiler, Fed’in bu yıl içinde toplamda 3 kez faiz indireceği yönündeyken, Eylül ayında 25 baz puanlık bir indirim olasılığı yüzde 88’den yüzde 72’ye geriledi.
Fed’in faiz indirimi beklentilerinin azalmasıyla değer kazanan dolar endeksi, enerji ve baz metaller üzerinde baskı yaratabilir. Küresel piyasalarda yaşanabilecek dalgalanmalar, yatırımcıların daha dikkatli hareket etmesine neden olabilir.
Bu gelişmelerin etkisiyle, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 7 baz puan yükselerek haftayı yüzde 4,35 seviyesinde tamamlarken, dolar endeksi yüzde 0,2 düşüşle 97,2’ye geriledi.
Platin Fiyatları Yüksek Seviyelerde Seyrediyor
Değerli metallerin çoğu, geçtiğimiz hafta ABD’den gelen istihdam verileri ve vergi indirimlerinin ekonomiye etkilerine dair endişelerle değer kazandı.
Platin fiyatları, Haziran ayında yatırımcıların güçlü alımlarıyla yüzde 28 artarak ons başına 1.432,6 dolara kadar yükseldi. Bu, 1986’dan bu yana en yüksek aylık artış olarak kayıtlara geçti. Metal, 11 yılın zirvesini gördükten sonra bir miktar gerilese de yüksek seviyelerde kalmaya devam ediyor.
Analistler, platin fiyatlarının son dönemdeki yükselişine rağmen, Çin’in ithalatındaki zayıflama ve Güney Afrika’daki üretimin artış sinyalleri vermesi nedeniyle otomotiv talebinin düşük olduğu bir ortamda yukarı yönlü potansiyelinin sınırlı kalabileceğini öngörüyor.
Bu gelişmelerle birlikte, değerli metallerde ons bazında fiyatlar; platinde yüzde 4, paladyumda yüzde 0,01, altında yüzde 1,9 ve gümüşte yüzde 2,6 oranında arttı.
Baz Metallerde Üretim Endişesi
Baz metal fiyatları karışık bir seyir izlerken, yatırımcılar geçtiğimiz hafta açıklanan imalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerini yakından takip etti.
Çin’de imalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), Haziran ayında 49,7 seviyesinde gerçekleşerek üst üste üçüncü ay daralma gösterdi. Ancak bu veri, sınırlı da olsa bir toparlanma işaretini ortaya koydu. Sanayi sektöründeki zayıflığın devam etmesi ve ek teşvik ihtiyacının gündemde kalması, özellikle bakır olmak üzere endüstriyel metallere yönelik talep beklentilerini baskılamaya devam ediyor.
Analistler, Çin’den gelen zayıf veriler ve devam eden ticaret belirsizliklerinin, endüstriyel metal fiyatları üzerinde yukarı yönlü hareket alanını kısıtladığını belirtiyor.
Bu gelişmelerle, baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar; libre bazında bakırda yüzde 1,1, alüminyumda yüzde 0,1 değer kaybederken, çinkoda yüzde 2,8, kurşunda yüzde 1 ve nikelde yüzde 0,2 değer kazandı.
Petrol Fiyatları Zayıf Dolar Endeksinden Destek Buldu
Petrol fiyatları, zayıflayan dolar endeksinden destek alırken, İran ile ABD arasındaki nükleer müzakere sinyalleri, OPEC+ grubunun üretimi artırma kararı ve ABD’de ham petrol stoklarının beklentilerin aksine artması fiyatlar üzerinde baskı yarattı.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu, Ağustos ayında petrol üretimini Temmuz ayına göre günlük 548 bin varil artırma kararı aldı.
Analistler, bu üretim artışı kararının kısa vadede petrol fiyatlarındaki yukarı yönlü baskıyı azaltarak enflasyonist baskıların hafiflemesine yardımcı olabileceğini ifade ediyor.
Diğer yandan, ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), ülkedeki ticari ham petrol stoklarının geçen hafta 3 milyon 800 bin varil artarak 419 milyon varil seviyesine yükseldiğini açıkladı. Piyasa beklentisi, stokların yaklaşık 3 milyon 500 bin varil azalacağı yönündeydi. Aynı dönemde, stratejik ham petrol stokları 200 bin varil, benzin stokları ise yaklaşık 4 milyon 200 bin varil arttı.
Bu gelişmelerle, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 2,4 yükselirken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı ise yüzde 9,4 değer kaybetti.
Tarım Emtiaları Karışık Seyrediyor
Tarım emtia fiyatlarında, ABD Tarım Bakanlığı (USDA) verileri fiyatlamalar üzerinde etkili olurken, ABD’nin ticaret anlaşmalarına ilişkin gelişmeler de yatırımcılar tarafından yakından izlendi.
Buğday fiyatlarında, arz kaynaklı endişeler fiyatları olumlu etkiledi. Avrupa Birliği, kuraklık nedeniyle 2025-2026 sezonuna ilişkin toplam tahıl üretim tahminini 279,6 milyon tona düşürdü. Kanada’da ise yetersiz toprak nemi nedeniyle buğday rekoltesi beklentisi aşağı yönlü revize edildi.
Öte yandan, Endonezya hükümetinin ABD ile yürütülen ticaret müzakereleri kapsamında, ABD’den 500 milyon dolar değerinde (yaklaşık 2 milyon ton) buğday satın almayı ve bazı ABD ürünlerine uygulanan ithalat vergilerini sıfıra yakın seviyelere indirmeyi teklif etmesi, buğday fiyatları üzerinde etkili oldu.
Mısır fiyatlarında ise süregelen etanol talebi, USDA ihracat satışlarına ilişkin iyimserlik, Ukrayna’daki kuraklık ve Arjantin’de gündeme gelen vergi artışı riskleri yakından takip edildi.
Bununla birlikte, USDA raporuna göre, ülkede soya fasulyesi ekim alanı 2025’te yıllık bazda yüzde 4 azaldı.
Bu gelişmelerle, bu hafta Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar; soya fasulyesinde ve mısırda yüzde 2,3, buğdayda yüzde 3 değer kazanırken, pirinçte yüzde 0,1 azaldı.
ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar; kahvede yüzde 5,2, şekerde yüzde 2 ve pamukta yüzde 1,3 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 9,3 azalışla tamamladı.
News
