25°
Denizli ili Çal İlçesi Aşağıseyit Mahallesi’nde 8 asırdır sürdürülen Sudan Koyun Atlatma
geleneği 29 Ağustos 2021 tarihinde festival havasında icra edildi. Aşağıseyit Sudan Koyun
Atlatma etkinliği Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü
tarafından yürütülen Somut Olmayan Kültürel Miras Listesine “Çoban Bayramları” adı
altında alınmıştır.
Denizli’nin Çal ilçesinde, UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’nde yer alan ve Sudan Koyun Geçirme Yarışması’nda çobanlar, mor koyunlarını sudan geçirmeye başladı.
Aşağıseyit Mahallesi Köprübaşı mevkisinde Büyük Menderes Nehri kenarında düzenlenen yarışmaya, çevre ilçelerden bu yıl bir çok çoban katılıyor.
Gün doğumundan itibaren bekleyen çobanlardan sırası gelenler, “elci” adını verdikleri ve mora boyadıkları baş koyunları öncülüğündeki sürülerini nehirden geçirmeye çalıştı.
Koyunlarla nehre giren çobanlar, karşı kıyıya ulaşmak için ter döktü. Bazı çobanlar, suya atlayan “elci” koyununun boynuna sarılarak öptü ve Türk bayrağı açtı. Halkın sevgi gösterileriyle renkli görüntülere sahne oldu.
Köpek güzellik yarışması;
28Ağustos 2021 tarihinde de yine çoban kültürünün bir parçası olan köpeklerle ilgili
olarak köpek güzellik yarışması düzenlenmiştir.
Denizli’de Köpek Podyuma çıktı. Etkinlikler kapsamında ilk olarak bir çok köpeğin katılımıyla güzellik yarışması yapıldı. Çoban köpekleri boy gösterdiği yarışmanın ardından asırlardır gerçekleşen Yörük göçü temsili olarak yapıldı. Yörükler, yöresel kıyafetlerini giyerek koyunları, atları, eşekleri, at arabaları ile birlikte temsili göç etkinliğinde yerini aldı. Yurt içinden olduğu gibi yurt dışından gelen misafirler de etkinliğe katıldılar. Renkli görüntülere sahne olan Yörük Göçünün ardından katılımcılar yöresel müzikler eşliğinde dans etti.
Bir gün sonra 29 Ağustos günü Aşağıseyit Sudan Koyun Atlatma veya Sudan Koyun Geçirme olarak da atlandırılan Çoban Bayramına ellinin üzerinde çoban sürüleriyle birlikte yarışmacı olarak katılmış ve
etkinliği yaklaşık 3-5 bin kişilik etraf il, ilçelerden ve yöre halkı izlemiştir.
Denizli ili Çal ilçesinden mülki idare amirleri, kamu görevlileri Pamukkale Üniversitesi Rektorü adına Prof. Dr. İbrahim Kısaç, basın mensupları ve gazetemiz imtiyaz sahibi adına yetkili İbrahim Sun festivalde bulundu.
Pamukkale Üniversitesi Rektorü adına Prof. Dr. İbrahim Kısaç; ”8 asırdır sürdürülen Sudan Koyun Atlatma 29 Ağustos 2021 tarihinde festival havasında icra edildi, beğendim. Belediye Başkanı Fethi AKCAN’a tarihi geleneği yaşatmasından dolayı kendilerine teşekkür ediyorum.’’ Dedi.
Uzakdoğu ülkesi Tayland’ın Ankara Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Charkrienorrathip Sevikul, Pazar günü Aşağıseyit Mahallesi’nde yapılacak olan Koyun Sudan Geçirme Yarışmasını izlemek için Çal’a geldi. Sevikul, “Kınalı koyunların yarışını ilginç buldum. Bu önemli etkinlik dünyaya tanıtılmalı ve bu bölge turizme açılmalıdır. Benim ülkemden de bu yarışları izlemeye gelen mutlaka olacaktır” diye konuştu.
Başkan Fethi Akcan’ı makamında ziyaret eden Charkrienorrathip Sevikul, “Koyun yarışlarını ilginç buldum. Haberleri ve görüntülerini takip ettim. Bu nedenle Çal’a geldim. Beni ve çalışma arkadaşlarımı misafir eden Başkan Akcan’a teşekkür ediyorum” diyerek, Başkan Akcan’dan bağcılık ve şarapçılık konusunda destek istedi.
Sudan koyun geçirme geleneği
Yarışmaya esin verdiğine inanılan Yörük efsanesine göre, Karakoyunlu aşiretinden bir çoban, Çal yöresine yerleşerek Oğuz beylerinden biri için çalışmaya başlar. Çoban ile beyin kızı, birbirlerine aşık olur. Yörede çok sevilen çoban, beyden kızını ister. Ancak kızını vermek istemeyen bey, çobana gerçekleştirilmesinin imkansız olduğunu düşündüğü bir görev verir. Bey, çobana kızıyla evlenebilmesi için ‘Koyunlara 3 gün boyunca tuz yedireceksin ve Büyük Menderes Nehri’nden su içirmeden karşıya geçireceksin’ der. Bu şartı kabul eden çoban, denildiği gibi koyunları su içirmeden karşıya geçirir.
Çobanın istenileni başarmasına karşın bey, yine de kızını kendisine vermez. Kızının aşkından hastalanıp ölmesi üzerine bey tarafından kovulan çoban, ömrünü kaval çalarak dağlarda geçirir.
Yöre halkı, bu aşktan etkilenerek her yıl sudan koyun geçirme yarışması düzenliyor. Hayvan sevgisini ortaya koyan yarışma, çobanlık konusunda dünyadaki ender organizasyonlar arasında gösteriliyor.
